Τρίτη 5 Μαΐου 2015

Συνηθισμένα λάθη στη χρήση της γλώσσας μας! :)

Γειά σας παιδιά! :)

Στη συγκεκριμένη ανάρτηση θα σας δείξουμε κάποια απο τα συχνότερα λάθη που κάνουμε στη χρήση της γλώσσας μας , της ελληνικής γλώσσας!

Ελπίζουμε να τα μελετήσετε, να σας βοηθήσουν να μάθετε και για να μην κάνετε απο εδώ και πέρα λάθη τα ίδια λάθη , αλλά να αποφύγετε και κάποια καινούρια λάθη!

Για πάμε να τα δούμε:

  • Λάθος: επιτίθομαι Σωστό: επιτίθεμαι (επί+τίθεμαι < θέτω)
  • Λάθος: καταχωρώ (και εννοούμε γράφω κάτι σε κατάλογο) Σωστό: Καταχωρίζω (εγγραφω σε κατάλογο) μετοχή: καταχωρισμένος, μέλλοντας:θα καταχωρισθεί (κατα+χωρώ = υποχωρώ)
  • Λάθος: παρεπιπτόντως Σωστό: παρεπιμπτόντως (παρα+ εν + πίπτω)
  • Λάθος: ζάμπλουτος Σωστό: ζάπλουτος (< διά + πλούτος)
  • Λάθος: παραγάγω/συναγάγω Σωστό: παράγω, συνάγω
  • Λάθος: υπόψην, ενόψη Σωστό: υπ'όψιν, εν όψει
  • Λάθος: ανταπεξέρχομαι Σωστό: αντεπεξέρχομαι (αντι + επί + έρχομαι)
  • Λάθος: στις 1 Σωστό: στη 1 (είναι ενικός -αλλά στις 2 , στις 5 κτλ)
  • Λάθος: υπέρ του δέοντος Σωστό: υπέρ το δέον (υπέρ + αιτιατική)
  • Λάθος: κτίριο Σωστό: Κτηριο (η λέξη δεν είναι παράγωγη του ρ. κτίζω -θα είχε κατάληξη σε -ιστήριο πχ καθαρίζω-καθαριστήριο, φροντίζω-φροντιστήριο- αλλά προέρχεται από την αρχαιότερη ευκτήριο ή οικητήριο μετά από γλωσσικές μεταβολές)
  • Λάθος: του επικεφαλή, οι επικεφαλείς Σωστό: ο επικεφαλής, του επικεφαλής, οι επικεφαλής
  • Λάθος: πόσο μάλλον Σωστό: πόσῳ μάλλον
  • Λάθος: παράληψη (για κάτι που ξεχάσαμε) Σωστό: παράλειψη (< παραλείπω). παράληψη < παραλαμβάνω
  • Λάθος: από ανέκαθεν ή εξαπανέκαθεν (!) Σωστό: ανέκαθεν (επίθημα -θεν=από, πρόθεμα εκ (εξ) = από. αρα είναι πλεονασμός!
  • Λάθος: αλλά όμως (τοποθετημένα και προσφερόμενα μαζί για να δηλώσουμε αντίθεση) Σωστό: ή αλλά θα πούμε ή όμως (γιατί αλλά=όμως)!
  • Λάθος: απαντάται (η λέξη αυτή απαντάται στον Όμηρο) Σωστό:απαντά
  • Λάθος: πιο νωρίτερα Σωστό: θα πούμε είτε πιο νωρίς, είτε νωρίτερα
Μπερδεύουμε συχνά:
απλώς - απλά
απλώς = μόνο (ήθελα απλώς να σου πω ότι...)
απλά= ανεπιτήδευτα (τα πράγματα είναι απλά)

καταρχήν-καταρχάς
καταρχήν = στην ουσία, κατά βάση (καταρχήν, πιστεύω πως υπάρχει θεός, παρόλα αυτά...)
καταρχάς= αρχικά (καταρχάς, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που..)
έγκλιση τόνου
Στο μονοτονικό σύστημα διατηρείται πχ ο άνθρωπός μας

οφείλω (=χρωστάω)
ωφελώ(=βοηθώ)
οι στύλοι του Ολυμπίου Διός (όχι οι στήλες)
χρειάζομαι 2 στυλό (και όχι δυο στυλούς επειδή ως ξένη λέξη είναι ουδέτερο το στυλο, οχι ο στυλός)

Συνηθισμένα εκφραστικά λάθη σε συνηθισμένες εκφράσεις
  • «Ευχαριστούμε όλους όσοι μας συμπαραστάθηκαν» (και όχι: «όλους όσους…» διότι είναι υποκείμενο στο ρήμα που ακολουθεί, αλλά: «ευχαριστούμε όσους μας συμπαραστάθηκαν» (όταν λείπει το όλους).

    προσοχή όμως: «επικοινωνεί με όλους όσους γνωρίζει», επειδή εδώ το «όσους» είναι αντικείμενο του ρήματος).
  • π.μ. (=προ μεσημβρίας), μ.μ. (=μετά μεσημβρίαν και όχι μετά μεσημβρίας), π.Χ. (=προ Χριστού), μ.Χ. (=μετά Χριστόν και όχι μετά Χριστού).
  • Περισσότεροι από έναν ή περισσότεροι του ενός (και όχι: περισσότεροι από ένας)
  • Γίνονται όλοι δεκτοί ανεξαρτήτως ηλικίας (και όχι: ανεξαρτήτου ηλικίας).
  • Ενήργησα στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μου (και όχι: στα πλαίσια).
  • πόσο πολλοί, τόσο πολλοί, πόσο πολλή (και όχι: πόσοι πολλοί, τόσοι πολλοί, τόση πολλή)
  • κατ΄ αρχήν (=στα βασικά σημεία), Κατ΄ αρχάς (=αρχικά). Π.χ. «Το νομοσχέδιο ψηφίστηκε κατ’ αρχήν», « Κατ’ αρχάς να διευκρινίσουμε…»
  • Ο επικεφαλής, του επικεφαλής, τον επικεφαλής, οι επικεφαλής κλπ. (και όχι: τον επικεφαλή, του επικεφαλούς)
  • Οι μέθοδοι / παράμετροι αυτές (και όχι: οι μέθοδοι / παράμετροι αυτοί). Οι παλαιές οδοί, οι κεντρικές είσοδοι, οι πολλές ψήφοι (και όχι: οι παλιοί οδοί, οι κεντρικοί είσοδοι, οι πολλοί ψήφοι)
  • Η αναπληρώτρια διευθύντρια /υπουργός (και όχι: η αναπληρωτής διευθυντής/υπουργός)
  • Κλητική: "κυρία Πρόεδρε" (και όχι: "κυρία Πρόεδρος)
  • "δόξα τω Θεώ" και όχι "δόξα το θεό"
  • "15 Σεπτεμβρίου" ή "15 του Σεπτέμβρη" (και όχι: "15 Σεπτέμβρη")
  • Το ουσ. λάθος δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως επιθετικός προσδιορισμός: π.χ. «λανθασμένη έκφραση» (και όχι: "λάθος έκφραση").
  • "έχω απαυδήσει" (και όχι: "έχω απηυδήσει", αλλά: "απηύδησα", "είμαι απηυδισμένος").
  • "Γενετικό υλικό" και όχι γεννητικό. Αλλά "προγεννητικός έλεγχος" και όχι προγενετικός
  • Εξοκέλλω και όχι εξοκείλλω. Αλλά εξόκειλα, θα εξοκείλω, έχω εξοκείλει. (συνηθέστερα σε γ’ πρόσωπο)
  • Αποτείνομαι, μέλλ. θα αποταθώ (και όχι: αποτανθώ).
  • "Η λέξη αυτή απαντά συχνά στον Όμηρο" (και όχι: απαντάται).
  • "Στο βιβλίο του πραγματεύεται το θέμα των κοινωνικών θεσμών" (και όχι: διαπραγματεύεται). Αλλά: "Ο Υπουργός Εξωτερικών διαπραγματεύεται τους όρους της ειρήνης".
  • "Απολαύει της εμπιστοσύνης" (και όχι: απολαμβάνει).
  • Το ρήμα προοιωνίζομαι δεν έχει ενεργητική φωνή. Π.χ. "Η τακτική αυτή προοιωνίζεται την ήττα" (και όχι "προοιωνίζει την ήττα").
  • Το "αυξάνω" χρησιμοποιείται πολύ συχνά λανθασμένα: " Τα τέλη κυκλοφορίας αυξάνονται" (και όχι:"τα τέλη κυκλοφορίας αυξάνουν", αλλά: "η κυβέρνηση αυξάνει τα τέλη κυκλοφορίας"). Ομοίως, "αυξάνονται οι συντάξεις" (και όχι: "αυξάνουν οι συντάξεις", αλλά "τα ταμεία αυξάνουν τις συντάξεις").
  • Τα ρήμα διαρρέω και λειτουργώ είναι αμετάβατα: «διέρρευσε από πολιτικούς κύκλους η πληροφορία ότι...» ή: «πολιτικοί κύκλοι φρόντισαν να διαρρεύσει η πληροφορία ότι...» (και όχι: «πολιτικοί κύκλοι διέρρευσαν την πληροφορία ότι...»). «Θα θέσω το μηχάνημα σε λειτουργία» (και όχι: «θα το λειτουργήσω»).
  • Ασχολούμαστε, ασχολούμασταν (και όχι: ασχολιόμαστε κλπ. διότι το ρήμα είναι ασχολούμαι και όχι ασχολιέμαι).) Στον αόριστο όμως, ασχολιόταν
  • "Αυτός επανέλαβε (αόρ.) την προσπάθεια χτες" - "Εσύ επανάλαβε (προστκτ.) την προσπάθεια αύριο". Οι προστακτικές δεν παίρνουν χρονική αύξηση. Ομοίως, "παρήγγειλα ένα ποτό" - "παράγγειλέ μου ένα ποτό" (ποτέ στην προστακτική: παρήγγειλε ένα ποτό), "αυτός αντέγραψε τις σημειώσεις" - "αντίγραψέ μου τις σημειώσεις", "αυτός απέρριψε την πρότασή του" - "εσύ απόρριψε την πρότασή του"
  • Επαναλαμβάνω (και όχι: ξαναεπαναλαμβάνω).
  • Πριν από την έναρξη (και όχι: πριν την έναρξη).
  • Οποιοσδήποτε, οτιδήποτε (και όχι: ο οποιοσδήποτε, το οτιδήποτε).
  • Τέως πρόεδρος: ο μέχρι πρo τινος πρόεδρος, ο προηγούμενος (από το σημερινό) πρόεδρο. Πρώην πρόεδρος: ο πριν από πολύ καιρό πρόεδρος.
  • Το άρα δεν είναι σωστό να συνοδεύεται από το λοιπόν(όχι: "άρα λοιπόν") ούτε υποκαθίσταται από το άραγε(!)
  • Δεν χρησιμοποιείται το «κύριος» ή το «κυρία» για πρόσωπα που έχουν πεθάνει (παρατίθεται απλώς το όνομα ή προηγείται το «αείμνηστος» ή «μακαρίτης», αν χρειάζεται)
  • Δεν χρησιμοποιούμε το «κύριος» ή το «κυρία» όταν παρουσιάζουμε τον εαυτό μας (και όχι: «γεια σας, είμαι ο κύριος Βάγγος»). Η μόνη εξαίρεση του κανόνα που είναι ανεκτή είναι όταν μιλάμε σε μικρά παιδιά
  • Το «κ.κ.» χρησιμοποιείται μόνο στο γραπτό λόγο . Γράφουμε «οι κ.κ. ομιλητές» αλλά εκφωνούμε «οι κύριοι ομιλητές» (και όχι: "οι κύριοι κύριοι ομιλητές")
  • Το «μέσα» μπροστά από «σ» γίνεται «μες» (αλλά όχι απαραίτητα, μπορεί να μείνει «μέσα»), ποτέ όμως «μεσ’». Π.χ. "Μεσ’ από το δάσος", αλλά "μες στο δάσος" ή "μέσα στο δάσος".
  • Ψιλή κυριότητα (νομικός όρος) και όχι υψηλή κυριότητα

  • Προσοχή στη διάκριση «σαν» και «ως»: το «σαν» χρησιμοποιείται για παρομοιώσεις , ενώ το «ως» χρησιμοποιείται για πραγματικές ιδιότητες.
    Έτσι για παράδειγμα όταν αναφερόμαστε σε ενέργειες δικηγόρων, γιατρών κλπ που έχουν σχέση με την άσκηση του επαγγέλματός τους, τότε λέμε "ενήργησε ως δικηγόρος", "θεωρεί, ως γιατρός". Για ανάλογες ενέργειες ατόμου που δεν ασκεί το επάγγελμα χρησιμοποιούμε το «σαν» : "μίλησε σαν δικηγόρος" (χωρίς να είναι), "τον φρόντισε σαν γιατρός".
    Σημειωτέον ότι το «ως» ακολουθείται από κατηγορούμενο που πρέπει να μπει στην κατάλληλη πτώση, π.χ. "η εκλογή του ως καθηγητή" (και όχι: "ως καθηγητής"), "οι ενέργειές του ως δικηγόρου", "η γνωμάτευσή του ως ιατρού"
ΑΥΤΑ ΗΤΑΝ ΚΑΠΟΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΙΟ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΑ ΛΑΘΗ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΜΕ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΑΣ.
ΕΛΠΙΖΟΥΜΕ ΑΥΤΗ Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΝΑ ΣΑΣ ΑΡΕΣΕ ΚΑΙ ΝΑ ΣΑΣ ΦΑΝΗΚΕ ΧΡΗΣΙΜΗ.

ΘΑ ΤΑ ΠΟΥΜΕ ΣΥΝΤΟΜΑ ΜΕ ΜΙΑ ΝΕΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗ!
Μεχρι τότε μην ξεχνάτε:
 «Όπως η γη, όσο γόνιμη κι αν είναι δεν μπορεί να κάμει τίποτα χωρίς καλλιέργεια, έτσι και ο νους, χωρίς εκπαίδευση δεν μπορεί να δώσει καλό καρπό.»  Πλούταρχος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου